Phân biệt triệu chứng ợ chua, trào ngược axit và GERD

Hiện nay rất nhiều người nhằm lẫn các triệu chứng, bệnh lý ợ chua, trào ngược axit và GERD là như nhau. Trên thực tế, các tình trạng bệnh lý này rất khác nhau.

Trong y khoa, 3 thuật ngữ trên được định nghĩa như sau:

• Ợ chua là một triệu chứng của bệnh trào ngược axit và GERD.
• Trào ngược axit là một tình trạng y tế rất phổ biến có thể xảy ra ở mức độ từ nhẹ đến nặng khiến axit từ dịch vị trào ngược lên thực quản và họng.
• GERD hay còn gọi là bệnh trào ngược dạ dày thực quản, đây là tình trạng trào ngược axit mạn tính, thường đi kèm với các cơn ợ chua, ợ nóng, đau dạ dày,...

Bài viết sau đây sẽ giúp bạn phân biệt rõ ràng hơn các tình trạng nêu trên.

Ợ chua là gì?

Ợ chua xảy ra khi dịch vị từ dạ dày trào ngược lên thực quản và khoang miệng, vì trong chất dịch trào ngược lên có chứa thức ăn cũ đã bị lên men nên người bệnh sẽ thấy vị chua hay đắng và thường đi kèm với cảm giác đau rát ở ngực.

Ợ chua bao gồm các cơn đau từ nhẹ đến nặng ở ngực. Đôi khi nó bị nhầm với cơn đau do nhồi máu cơ tim hoặc các cơn đau dạ dày.

Lớp niêm mạc của thực quản mỏng hơn lớp niêm mạc của dạ dày. Vì vậy, axit trong thực quản của bạn gây ra cảm giác nóng rát ở ngực. Cơn đau có thể cảm thấy buốt, rát hoặc giống như cảm giác thắt chặt. Một số người có thể mô tả chứng ợ chua là cảm giác nóng rát di chuyển lên cổ và họng hoặc cảm giác khó chịu như nằm sau xương ức.

Triệu chứng ợ chua khá phổ biến. Bạn có thể kiểm soát chứng ợ chua của mình bằng cách:

• Giảm cân.
• Ngừng hút thuốc.
• Ăn ít thức ăn béo hơn.
• Tránh thức ăn cay hoặc chua.

Ợ chua nhẹ, không thường xuyên cũng có thể được điều trị bằng các loại thuốc như thuốc kháng axit. Chứng ợ chua của bạn có thể là triệu chứng của một vấn đề nghiêm trọng hơn như trào ngược dạ dày thực quản.

Trào ngược axit là gì?

Một cơ vòng được gọi là cơ vòng thực quản dưới tham gia vào quá trình tiêu hóa thức ăn nằm giữa thực quản và dạ dày. Cơ này có nhiệm vụ thắt chặt thực quản của bạn sau khi thức ăn đi đến dạ dày. Nếu cơ này yếu hoặc không thắt chặt, axit từ dạ dày có thể trào ngược vào thực quản, đây được gọi là tình trạng trào ngược axit.

Trào ngược axit có thể gây ra chứng ợ nóng và các triệu chứng khác bao gồm:

• Ho.
• Đau họng.
• Vị đắng ở sau cổ họng.
• Vị chua trong miệng.
• Gây cảm giác nóng rát và đè nén có thể kéo dài lên xương ức.

Bài viết liên quan: Trào ngược dạ dày có nguy hiểm không?

GERD là gì?

GERD (bệnh trào ngược dạ dày) là dạng trào ngược axit mạn tính. Nó được chẩn đoán khi trào ngược axit xảy ra hơn hai lần một tuần hoặc gây viêm thực quản. Thực quản bị tổn thương lâu dài có thể dẫn đến ung thư. Cơn đau do trào ngược dạ dày có thể thuyên giảm khi dùng thuốc kháng axit hoặc thuốc không kê đơn (OTC) khác.

Một số biểu hiện trào ngược dạ dày bao gồm:

• Hơi thở hôi.
• Làm hỏng men răng do axit dư thừa.
• Ợ nóng.
• Cảm giác như chất trong dạ dày trào ngược lên cổ họng hoặc miệng.
• Đau ngực, đau bao tử.
• Ho khan dai dẳng.
• Hen suyễn.
• Khó nuốt.

Hầu hết mọi người có thể bị ợ nóng và trào ngược axit liên tục liên quan đến thứ gì đó họ đã ăn hoặc thói quen nằm ngay sau khi ăn. Tuy nhiên, GERD là một tình trạng mạn tính, nơi các bác sĩ bắt đầu kiểm tra các thói quen lâu dài và các bộ phận giải phẫu của một người có thể gây ra GERD. Những nguyên nhân trào ngược dạ dày bao gồm:

• Thừa cân hoặc béo phì sẽ gây thêm áp lực cho dạ dày.
• Thoát vị gián đoạn, làm giảm áp lực trong cơ vòng thực quản dưới.
• Hút thuốc.
• Uống rượu.
• Phụ nữ mang thai.
• Dùng các loại thuốc được biết là làm suy yếu cơ vòng thực quản dưới, chẳng hạn như thuốc kháng histamine, thuốc chẹn kênh canxi, thuốc giảm đau, thuốc an thần và thuốc chống trầm cảm.

Các triệu chứng của GERD có thể làm gián đoạn cuộc sống hàng ngày của người bệnh. Trào ngược dạ dày thường có thể được kiểm soát bằng các phương pháp điều trị bao gồm thay đổi chế độ ăn uống, điều trị bằng các phương pháp y khoa, giảm cân, ngưng sử dụng rượu bia, thuốc lá,...

Kết luận

Vậy ợ chua, trào ngược axit và GERD là 3 thuật ngữ y khoa khác nhau. Bạn cần phân biệt các dấu hiệu, triệu chứng xuất hiện và vị trí của các cơn đau nếu có để khai báo với bác sĩ để được chẩn đoán chính xác.

Tuy nhiên, không phải tất cả tình trạng ợ nóng đều cần chăm sóc y tế. Chứng ợ nóng nhẹ và không thường xuyên có thể được điều trị bằng thuốc kháng axit và thay đổi lối sống, chế độ ăn uống. Trào ngược thỉnh thoảng không phải là nguyên nhân đáng lo ngại.

Vì vậy, khi xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ như đau bao tử, ợ hơi, ợ chua, ợ nóng,... thường xuyên, bạn nên chủ động đến các phòng khám nội soi dạ dày để được thăm khám và chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây bệnh.

Hiện nay, nội soi dạ dày là tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán các bệnh lý về ống tiêu hóa trên bao gồm thực quản, dạ dày và tá tràng. Bác sĩ tại trung tâm nội soi dạ dày sẽ sử dụng một ống soi mỏng, mềm, có nguồn sáng ở đầu dây để quan sát tình trạng bên trong dạ dày - thực quản. Từ đó, bác sĩ sẽ phát hiện ra các tổn thương, chẩn đoán tình trạng sức khỏe và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.

Nội soi có 2 loại được bác sĩ chỉ định trong chẩn đoán bệnh là nội soi thường và nội soi không đau. Nội soi dạ dày không đau là phương pháp được nhiều người lựa chọn do sự thuận tiện trong quá trình nội soi, bệnh nhân sẽ không cảm thấy khó chịu do chuyển động của dây soi như các phương pháp truyền thống.

Một lí do khác khiến phương pháp nội soi không đau được nhiều người lựa chọn chính là giá nội soi dạ dày không đau không có sự chênh lệch quá nhiều so với nội soi thông thường. Ngoài ra, độ chính xác và tỷ lệ phát hiện tổn thương, dấu ấn ung thư của nội soi không đau cũng cao hơn so với các phương pháp nội soi khác.

Tham khảo thêm bảng giá nội soi tiêu hóa

Sau đây là một số địa chỉ phòng khám nội soi bạn có thể tham khảo để khám các bệnh về tiêu hóa, sàng lọc và chẩn đoán các triệu chứng ung thư thực quản trong giai đoạn sớm tại Tp. Hồ Chí Minh: